Cyfrowe rozwiązania a nowe szanse dla osób z niepełnosprawnościami / ESG w praktyce na przykładzie SIG 

Praca to nie tylko źródło utrzymania, ale też szansa na rozwój, budowanie relacji i wpływ na otoczenie. Dla wielu osób dostęp do tego świata wciąż bywa ograniczony, nie przez brak kompetencji, ale przez bariery na rynku. Inkluzywność często pojawia się w rozmowach, ale rzadziej w realnych działaniach. Tymczasem zmiana zaczyna się w codziennych decyzjach: od budowania zespołów, po wybór narzędzi. 

Firma SIG pokazuje, że dzięki ESG, technologii i empatii można tworzyć środowisko pracy otwarte na różnorodność. 

ESG jako realna wartość, a nie tylko strategia 

ESG to podejście do prowadzenia biznesu, które zakłada odpowiedzialność wobec środowiska (E – Environmental), społeczeństwa (S – Social) i ładu korporacyjnego (G – Governance). Wiele firm zaczyna zdawać sobie sprawę, że „S” nie powinno być traktowane jako miękki element, bo to właśnie tutaj mieszczą się kwestie związane z równością, różnorodnością i inkluzywnością. 

Inkluzywność w praktyce to coś więcej niż równość szans. To aktywne tworzenie przestrzeni, w której każdy, niezależnie od swoich ograniczeń, pochodzenia czy potrzeb, może realnie uczestniczyć w życiu zawodowym. W kontekście biznesowym oznacza to projektowanie miejsc pracy, procesów i kultury organizacyjnej, które nie tylko „pozwalają” na obecność osób o niestandardowych potrzebach, ale wręcz ją wspierają i cenią. 

W świecie, w którym wykluczenie z rynku pracy często wynika z barier fizycznych, społecznych i systemowych, firmy mają ogromny wpływ na zmianę sytuacji. Pracodawcy mogą i powinni pełnić rolę inicjatorów zmian. To od nich zależy, czy różnorodność będzie realnym atutem zespołów, czy tylko hasłem w komunikacji zewnętrznej.  

Bariera czy szansa? Rynek pracy a osoby z niepełnosprawnościami 

W Polsce aktywność zawodowa osób z niepełnosprawnościami nadal jest znacząco niższa niż średnia krajowa. Z danych GUS wynika, że zaledwie około 30% osób z orzeczeniem o niepełnosprawności pracuje zawodowo. To nie znaczy, że pozostałe nie chcą, bo wielu przypadkach bariera leży po stronie otoczenia, a nie danej osoby. 

Spotykane są trzy główne typy barier: 

• fizyczne – brak dostosowanej infrastruktury, dojazdów, wind czy ergonomicznych stanowisk, 

• mentalne – stereotypy, lęki, brak wiedzy u pracodawców i współpracowników, 

• systemowe – zawiłe przepisy, trudności w dostępie do odpowiedniego wsparcia instytucjonalnego. 

Tymczasem cyfryzacja i elastyczne modele pracy zmieniają zasady gry.  Automatyzacja procesów czy cyfrowe systemy zarządzania danymi pozwalają na bardziej zrównoważone rozłożenie zadań i dostosowanie pracy do indywidualnych możliwości pracowników. 

Dla organizacji, które potrafią spojrzeć na te wyzwania jak na szanse, otwiera się ogromny potencjał. Osoby z niepełnosprawnościami często są niezwykle lojalnymi, zaangażowanymi i sumiennymi pracownikami, jeśli tylko otrzymają odpowiednie narzędzia i warunki do działania. 

Przykład firmy SIG, czyli jak technologia wspiera inkluzywność 

Firma SIG systematycznie zwiększa dostępność dla osób niepełnosprawnych, angażując się w walkę ze stereotypami i społecznymi barierami. Dąży również do zniwelowania sztucznych podziałów w społeczeństwie poprzez aktywne działania na rzecz integracji oraz równości. Bartosz Pilch, Group Director of Omnichannel SIG, budując w SIG platformę e-commerce postawił na stabilny, nowoczesny i zróżnicowany zespół oparty na wzajemnym zaufaniu, w którym kluczowe są kompetencje niezależnie od wieku, płci, czy światopoglądu. W grupie tej nie zabrakło również miejsca dla osób z niepełnosprawnościami, którym SIG zapewnia równe szanse. 

W zespołach e-commerce, marketingu i obsługi klienta pracuje aktualnie blisko 30 osób z różnymi niepełnosprawnościami, stanowiąc około 80% całego zespołu. Stanowiska, które zajmują, są zróżnicowane, podobnie jak zakres ich obowiązków. Są to zarówno stanowiska obsługi infolinii, sprzedażowe, specjalistyczne, jak i kierownicze.  

Dzięki zatrudnieniu w SIG osób z niepełnosprawnościami firma zyskała niezwykle lojalnych i kompetentnych pracowników – mówi Bartosz Pilch, Group Director of Omnichannel SIG. – Nasi pracownicy, którzy do tej pory nie mieli okazji współpracować z osobami niepełnosprawnymi stali się o wiele bardziej otwarci. Była to dla nas wszystkich ogromna lekcja. Nauczyliśmy się kontaktu z osobami niepełnosprawnymi. Rozwinęło nas to znacząco i przestaliśmy myśleć stereotypami. Jako firma staliśmy się o wiele bardziej wrażliwi społecznie. Niezwykle ważne dla mnie jest zróżnicowanie naszego zespołu, w tym włącznie do niego osób niepełnosprawnych – dodaje Bartosz Pilch. 

Warto podkreślić, że w roku 2022 firma SIG została uhonorowana tytułem „Pracodawca z Sercem”. Tytuł został przyznany SIG za zaangażowanie społeczne biznesu: zwiększanie szans osób z niepełnosprawnością na rynku pracy, jak również burzenie stereotypów oraz barier społecznych związanych z dyskryminacją. Celem ogólnopolskiej kampanii „Pracodawca z Sercem” jest zrzeszanie pracodawców, którzy zatrudniają osoby z niepełnosprawnością i wyróżnianie ich wkładu na rzecz odpowiedzialności społecznej oraz zaangażowania społecznego biznesu. 

Zrozumienie potrzeb i indywidualne podejście  

Wyzwania na rynku pracy dotyczą także osób z porażeniem mózgowym, które napotykają trudności nie tylko fizyczne, ale także związane z koncentracją, szybkością wykonywania zadań czy różnymi formami komunikacji.  

Dlatego ważne jest, aby środowisko pracy było elastyczne: umożliwiało wykonywanie obowiązków „we własnym tempie”, z zastosowaniem narzędzi cyfrowych, które ułatwiają komunikację (np. asynchroniczne formy) i redukują bariery technologiczne (np. sterowanie głosowe, automatyzacje). 

Z mojego doświadczenia wynika, że żadne narzędzie nie zastąpi autentycznej wrażliwości i zaangażowania przełożonych oraz zespołu. Kluczowe jest budowanie kultury, w której wszyscy czują się widziani i wspierani. Savoir-vivre wobec osób z różnymi niepełnosprawnościami, regularne szkolenia, konsultacje i praktyczne scenariusze postępowania pomagają usuwać stereotypy oraz budują atmosferę zaufania. Najwięcej korzyści dla organizacji i samych pracowników przynosi: 

• Projektowanie uniwersalne na etapie tworzenia stanowisk i procesów, uwzględniające różnorodne potrzeby osób z niepełnosprawnościami, 

• Partnerskie konsultacje z pracownikami z niepełnosprawnościami przy wdrażaniu rozwiązań, 

• Jasna komunikacja zasad współpracy i wzajemnego szacunku – gotowe wskazówki „co robić, gdy…”, 

• Systematyczne szkolenia oraz grupy wsparcia i rzecznictwa w zespołach. 

Wspierając firmy, rekomenduję wdrażanie rozwiązań takich jak projektowanie uniwersalne, które uwzględnia różnorodne potrzeby już na etapie planowania stanowisk i procesów pracy. – mówi Joanna Ślebioda, ekspertka wspierająca przedsiębiorstwa i instytucje w budowaniu kultury różnorodności i inkluzywności oraz zwiększaniu dostępności miejsc pracy dla osób z niepełnosprawnościami. Dzięki osobistym doświadczeniom z porażeniem mózgowym oraz eksperckiej wiedzy oferuje unikalną perspektywę, inspirując do przełamywania stereotypów i wdrażania sprawdzonych rozwiązań wspierających zatrudnianie i integrację osób z różnymi wyzwaniami zdrowotnymi. 

Phygital i nowy model pracy 

Model phygital, łączący świat fizyczny i cyfrowy, jeszcze do niedawna kojarzony był głównie z branżą retail i marketingiem. Dziś staje się realnym rozwiązaniem organizacyjnym, zwłaszcza w kontekście inkluzywności. Dzięki technologii można tworzyć hybrydowe środowiska pracy, które elastycznie dostosowują się do potrzeb zespołów, niezależnie od miejsca zamieszkania, stanu zdrowia czy preferencji komunikacyjnych pracowników. 

W modelu phygital biuro nie znika, ale przestaje być jedynym miejscem, w którym „dzieje się praca”. Zyskuje raczej funkcję centrum spotkań, przestrzeni do integracji i współpracy na żywo. Codzienna praca, szczególnie w obszarach digitalowych, może odbywać się całkowicie zdalnie, w rytmie i środowisku dopasowanym do konkretnego pracownika. 

Technologia daje konkretne narzędzia wspierające osoby z różnymi rodzajami niepełnosprawności: 

• narzędzia do komunikacji asynchronicznej dla osób z trudnościami w mowie lub przetwarzaniu bodźców, 

• oprogramowanie wspomagające dla osób z ograniczoną mobilnością (np. sterowanie głosowe, automatyzacje), 

• czy systemy wspierające pracę zespołową, w których łatwiej rozdzielić zadania według realnych możliwości, a nie arbitralnych ról. 

Model phygital, odpowiednio wdrożony, sprawia, że miejsce zamieszkania czy fizyczna obecność przestają być warunkiem koniecznym do uczestnictwa w życiu zawodowym.  

Nowy standard biznesu: dostępność i równość 

Najważniejsze trendy wskazują, że równość, różnorodność i inkluzywność (DEI) realnie wpływają na innowacyjność oraz efektywność biznesu w Polsce i Europie. Firmy deklarują priorytetowe traktowanie kwestii DEI w strategiach rozwoju, choć rzeczywista implementacja wciąż następuje wolniej niż na zachodzie kontynentu. 

W tym kontekście warto podkreślić także działania EY Polska, która uruchomiła Neurodiversity Center of Excellence, czyli program kompleksowego wsparcia i rekrutacji osób neuroróżnorodnych, realizowany we współpracy z fundacją AsperIT. Centrum koncentruje się na tworzeniu przyjaznego środowiska pracy dla osób w spektrum autyzmu oraz ADHD, wdrażając specjalne procedury onboardingu, szkolenia menedżerów i nowoczesne rozwiązania technologiczne, co skutkuje zatrudnianiem kolejnych pracowników neuroróżnorodnych w zespołach cyberbezpieczeństwa i analityki danych. W pierwszym akceleratorze EY NCoE, powstałym w 2016 r. w USA, a od 2021 roku w Polsce skutecznie aktywizuje się ludzi w obszarach nowych technologii, AI czy blockchain. Takie inicjatywy pokazują, że inkluzywność nie dotyczy wyłącznie osób z niepełnosprawnościami, lecz szerokiego spektrum ludzi o wyjątkowych  

Nowoczesne technologie wspierają inkluzywność zarówno w wymiarze HR (automatyczne narzędzia wspierające rekrutację, personalizowane platformy rozwoju kompetencji), jak i fizycznym. Rozwiązania phygital pozwalają np. na pełne dostosowanie środowiska pracy do zróżnicowanych potrzeb. EY, Accenture, Wells Fargo czy SIG wdrażają agentowe systemy AI, programy zdalnego onboardingu i narzędzia asystujące (od custom UX, przez asystentów głosowych, po przyszłościowe rozwiązania bazujące na analizie emocji użytkowników).  

SIG wychodzi poza standardową perspektywę ESG. Nie tylko wyznacza trendy w e-commerce B2B, lecz również aktywnie buduje nowoczesne, przyjazne miejsca pracy, tworząc realną ścieżkę dla osób z niepełnosprawnościami do pełnej partycypacji w nowej gospodarce łączącej technologie cyfrowe z inkluzywnością na każdym etapie kariery.